رعایت بهداشت فردی از مهمترین کارهایی است که باید در این دوران انجام شود. مطالب زیر شما را با این مراقبت ها آشنا می کند:
استحمام:
محدودیتی برای حمام کردن در دوران بارداری یا پس از آن وجود ندارد. در هفته های آخر بارداری ، سنگینی و بزرگی شکم ، تعادل بدن را برهم می زند و احتمال لیز خوردن و افتادن در وان را بیشتر می کند. به همین دلیل استفاده از وان در اواخر بارداری توصیه نمی شود.
گرما و رطوبت زیاد محیط حمام می تواند باعث افزایش درجه حرارت جنین شود ، بنابراین توصیه می شود آب ولرم و زمان حمام کردن کوتاه باشد.
پوشیدن لباس:
بهتر است در بارداری ، لباس راحت و گشاد پوشیده شود. به علت افزایش حجم و دردناک شدن پستانها از سینه بندهای مناسب استفاده شود. پوشیدن کفش پاشنه بلند( بیش از ۵ سانتیمتر) یا کاملاً تخت به دلیل افزایش انحنای کمر و برهم زدن تعادل بدن وهمچنین پوشیدن شلوار و جوراب تنگ توصیه نمی شود.
مراقبت از دندان :
دربارداری زن تمایل بیشتری به خوردن مواد غذایی شیرین یا ترش دارد و به دلیل کم حوصلگی و خستگی وقت کمتری برای مراقبت از دندان صرف می کند ، بنابراین احتمال پوسیدگی دندان و بیماری لثه بیشتر می شود. انجام درمانهای دهان و دندان در بارداری منعی ندارد ولی بهترین زمان سه ماه دوم بارداری است.
توصیه :
• از خمیردندان حاوی فلوراید استفاده شود
• برای تمیز کردن دندان ها علاوه بر مسواک ، ازنخ دندان استفاده شود
• بهتر است به جای مواد قندی ، میوه و سبزی های تازه مصرف شود
• پس از خوردن غذا و مایعات گرم ، از خوردن و نوشیدن غذا و مایعات سرد و پس از خوردن غذا و مایعات سرد از خوردن ونوشیدن غذا و مایعات گرم خودداری شود
• اگر خونریزی از لثه وجود دارد ، بهتر است پس از مسواک زدن دهان با آب نمک شسته و در صورت تداوم خونریزی به دندان پزشک مراجعه شود.
اموزش بهداشت فردی دوران بارداری از زبان یک مادر
۱- یکی از نشانه های بارداری تکرّر ادار هست، به این علت که رحم بزرگ میشه به روی مثانه فشار میاره و مادر باردار مجبور مثانه رو خالی نگه داره، این تکرّر ادرار در سه ماهۀ دوّم بارداری یک مقدار بهتر میشه به خاطر اینکه جنین از لگن خارج میشه و خودش رو بالا میکشه، حتماً یادتون باشه که مثانه رو خالیه خالی بکنین در غیراینصورت خدایی نکرده به عفونت ادراری دچار میشین، برای خالی کردن مثانه در آخر ادرار یک مقدار به جلو خم بشید که روی مثانه فشار وارد بشه.
۲- برای جلوگیری از کمر درد، اصلاً به سمت جلو حرکت نکنین، (مدل که زنای باردار توی تلویزیون راه میرن ) این کار کمر دردتون رو افزایش میده، ماهیچۀ شکم رو سفت کنید تا رحم بیاد بالا و از افتادگی رحم هم جلوگیری بشه، اگر دچار کمر درد شدید، به دیوار تکیه بدین کمرتون رو بچسبونین به دیوار جوری که گودی کمرتون پر بشه.
۳- زمانی که میخواهید از حالت خوابیده بلند شین، حتماً به پهلو بچرخین، هیچ وقت مستقیم بلند نشین . یه دفعه از جاتون بلند نشین، صاف بایستید.
۴- مادر باردار نباید مدت زمان طولانی پیاده روی کنه، بیست دقیقه پیاده روی به بیست دقیقه استراحت احتیاج داره تا جنین به سمت پایین کشیده نشه، ما بین پیاده روی حتما بشینین و استراحت کنین، بعد به راهتون ادامه بدین، برای جلوگیری از پایین اومدن جنین زیاد در معرض جاذبه قرار نگیرین.
۵- برای بهداشت مو از شامپو بچه یا شامپوهایی که PH خنثی دارن استفاده کنین، میزان PH روی شامپوها ذکر شده.
۶- اگر نیاز مبرم به رنگ کردن مو دارین، رنگ کردن مو بعد از سه ماهۀ اوّل ایراد نداره، البته موقع رنگ کردن حتماً ماسک بزنین و سعی کنید در هوای آزاد موهاتون رو رنگ کنین، اگر های لایت یا مش انجام بدین که ریشۀ مو و کف سرتون با مواد شیمیایی درگیر نباشه بهتره، امّا فراموش نکنید اگر نیاز مبرم داشتین، بهتره از مواد شیمیایی در دوران بارداری دوری کنید.
۷- برای استفاده از کرم ضد آفتاب دقت کنید SPF کرمتون زیر ۳۰ باشه، حتماً از کرم ضد آفتاب استفاده کنید چون از ایجاد ماسک بارداری که یه هالۀ قهوه ای رنگ روی گونه ها هست جلوگیری میکنه.
۸- برای جلوگیری از خارش سینه، شکم و ران پاهاتون سعی کنید از روغن زیتون استفاده کنید، کرم های مخصوص دوران بارداری هم وجود دارن که سریع تر جذب میشن و پوستتون رو خیلی چرب نمیکنن، البته این موضوع به ضرر شماست چون نباید این چربی خیلی زود جذب بشه بلکه هر چی بیشتر روی پوستتون موندگاری داشته باشه از بروز ترک ها جلوگیری میکنه، البته بروز این خط ها بیشتر ژنتیکیه و با چرب کردن و ماساژ دادن میتونین تا حدودی کنترلش کنین، روغن زیتون، روغن بادام و پماد کالامین D به ترتیب جزء بهترین گزینه ها هستن، از وازلین برای اینکار نباید استفاده بشه، چرب کردن و ماساژ دادن از زمانی که شکم شروع به بزرگ شدن میکنه تا هفتۀ ۳۰ روزی یکبار باید انجام بشه و بعد از هفتۀ ۳۰ روزی دو، سه بار انجام بشه.
۹- از سوتین نخی استفاده کنین نه خیلی شل که باعث افتادگی سینه بشه و نه خیلی محکم که مانع رشد غدد شیردهی بشه، توجه داشته باشید ترشحات شیری و کرم رنگ و بیرنگ ایرادی نداره امّا ترشحات خونی و قهوه ای خطرناکه و در صورت مشاهده حتماً باید با پزشکتون مشورت کنین. در خصوص ترشحات دستگاه تناسلی هم تا وقتی بدون بو، خارش و سوزش باشه بلامانع است امّا اگر ترشحات از حالت طبیعی خارج بشه، تغییر رنگ بده، میزانش به صورت قابل ملاحظه ای افزایش پیدا کنه (افزایش ترشحات در دوران بارداری طبیعیه، اگر خیلی زیاد افزایش پیدا کرد.) باید با پزشکتون مشورت کنین
۱۰- از ماساژ بین دو انگشت اشاره و شصت، بین شانه ها، ۴ انگشت بالای قوزک پا، کف پا و دنبالچه جداً خودداری کنید چون باعث زایمان زودرس میشه.
۱۱- برای جلوگیری از ورم و واریس پا باید پاها رو بالا بزنین و پاهاتون رو به مدت طولانی آویزون نگه ندارین، ورزش پا انجام بدین، کفش پاشنه بلند و کف تخت نپوشین، ۳ سانت پاشنه یا لژ مناسبه، از روی هم انداختن پاها و لم دادن روی صندلی جداً خودداری کنید، لم دادن باعث میشه بچه به صورت به دنیا بیاد و زایمان سختی رو تجربه کنین.
۱۲- اگر واکسن کزاز نزدین بزنین زدنش توی دوران بارداری خطر نداره البته با مشورت پزشکتون این کار رو انجام بدین.
۱۳- موقع نشستن و پا شدن سعی کنید دستتون روی لگنتون باشه، به هیچ وجه از کمر خم نشین، برای بلند کردن اجسام بشینین، جسم رو بغل کنید، سپس بلند شین، موقع بلند شدن لگنتون رو جمع کنید.
۱۴- از هفتۀ ۱۶ به بعد سعی کنید زیاد طاق باز نخوابین، طاق باز خوابیدن باعث میشه جنین به روی مهره های کمرتون بیافته و عمل خونرسانی به درستی انجام نشه، البته اگر از خواب پریدین و متوجه شدین طاق باز هستین اصلاً نترسین چون برای زمان کوتاه طاق باز بودن ایراد نداره و خود جنین باعث میشه شما از خواب بیدار شین و تغییر وضعیت بدین اگر خواستید طاق باز بخوابین یه بالش بزرگ زیرتون بزارین تا کمرتون به زمین نچسبه یا پشتتون بالش بزارین یه حالتی مثل تخت های بیمارستان که پشتش رو میارن بالا.
۱۵- اگر قصد دارین برای مدت طولانی بایستید (هنگام ظرف شستن) یه چهارپایه زیر پاتون بزارین و مثل حالتی که میخواین از پله بالا برین پاتون رو روش قرار بدین و هر چند دقیقه یکبار پاتون رو عوض کنین.
۱۶- دولا نشین زمین پاک کنین، سعی کنید دستشویی و حمام رو نشورید و از وایتکس استفاده نکنین، برای انجام این کارها از دیگران کمک بگیرین یا حتماً از ماسک استفاده کنین، وقتی میخواین چیزای سنگین بلند کنید نباید بیشتر از سه کیلو باشه، تا سه کیلو رو هم به دو قسمت تقسیم کنید نیمی در یک دست و نیمی در دست دیگر.
۱۷- اگر میخواین از استخر استفاده کنید، به بهداشت استخر دقت کنید، از دمپایی های که باعث لیز خوردنتون میشه استفاده نکنین، اگر در گذشته شنا میکردن در حال حاضر هم میتونین به میزان کم شنا کنین، حرکات کششی رو زیر نظر مربی انجام بدین ولی برای راه رفتن و ریلکسیشن مشکلی نیست،
۱۸- برای نشستن روی صندلی لم ندین و گودی کمرتون رو با بالش پر کنین، باید دقت کنین که خودتون رو روی صندلی پرتاب نکنین، به صندلی نزدیک بشین، دسته های صندلی رو بگیرین و آروم جلوی صندلی بشینین، لگن رو سفت کنین و خودتون رو به عقب بکشین، روی صندلی کج نشینین، با صندلی چرخ دار کامل بچرخین. صندلی رو برعکس بزارین و برعکس روی صندلی بشینین تا خستگی کمرتون در بیاد.
۱۹- برای نشستن روی زمین یا چهار دست و پا بشینین یا به صورت Z، یه دم و بازدم بگیرین، لگن رو جمع کنین، زانو رو روی زمین قرار بدین و بعد باسن رو روی زمین بزارین و بشینین.
۲۰- برای خوابیدن اول روی زمین میشینین بعد دستها رو سُر میدین (همۀ حرکات آروم انجام بشه) بهتره به پهلوی چپ بخوابین چون عمل خونرسانی به بهترین شکل انجام میشه، اگر خواستین پهلو به پهلو بشین نیازی نیست که بشینین، کافیه دو تا زانو رو بهم بچسبونین آروم به حالت طاق باز بشین و آروم به جهت مخالف برگردین، بی هوا و سریع نچرخین، سریع بلند نشین، حتماً به حالت پهلو قرار بگیرین، بعد بلند شین، کف دست رو روی زمین بزارین، لگن رو جمع کنین، زانو بزنین و آروم بلند بشین.
۲۱- رانندگی تا زمانی که شکمتون اذیتتون نکنه ایرادی نداره ولی در کل از کارهای استرس زا دوری کنید.
۲۲- از کتف بند و شکم بند استفاده نکنین سعی کنید عضله های کتف و شکمتون رو قوی کنین و خودتون شکمتون رو جمع کنید.
۲۳- در آخر یادم نره اینم بگم که اگه تا به امروز برای بهداشت فردی خودتون از اپیلاسیون استفاده میکردین، الان هم میتونین این کار رو انجام بدین فقط روی شکم رو اپیلاسیون نکنین و برای بقیۀ بدن هم از موم خیلی داغ استفاده نشه.
من سعی کردم از همۀ نکاتی که خانوم ماما میگفتن نت بردارم و همشون رو براتون بنویسم، بعد از یک ساعت تئوری یک ساعت یوگای بارداری داشتیم که بسیار خوب بود، تنفس های منظم برای زایمان طبیعی و ورزش های مناسب برای زایمان به هر دو صورت طبیعی و سزارین رو آموزش دادن که دیگه امکان تشریح کردن ورزش ها توی وبلاگ میسّر نیست، امیدورم مطالب به دردتون بخوره و بتونین ازش استفادۀ مطلوب بکنین.