زایمان پره ترم یا همان زایمان زودرس به کلیه ی مواردی اطلاع می گردد که در آن ها به علل مختلفی ناچار به تولد نوزاد پیش از ۳۶ هفته ی کامل بارداری بشویم. از این نظر زایمان پره ترم را به دو دسته ی زایمان پره ترم زودهنگام(پیش از ۳۳ هفته ی کامل بارداری) و زایمان پره ترم دیر هنگام (بین هفته ی ۳۴ تا ۳۶ بارداری) تقسیم می کنیم.
در حال حاضر در تمام دنیا آستانه ی قابلیت حیات بین هفته های ۲۰ الی ۲۶ بارداری در نظر گرفته میشود که قطعا به وضعیت سلامت جنین و مادر و نیز امکانات پزشکی بیمارستان ها وابسته می باشد. در هر صورت نوزادان به دنیا آمده قبل از ۲۵ هفته اغلب در معرض آسیب مغزی شدید هستند و زایمان پیش از ۲۳ هفته بقایی در حدود ۵ درصد دارد.
متاسفانه در این گونه زایمان ها به علت نارس بودن اعضای بدن، نوزاد به شدت آسیب پذیر و شکننده است در نتیجه در این موارد ممکن است شاهد آسیب مغزی در اثر آسیب هیپوکسیک، ایسکمیک و یا حتی سپسیس باشیم. به علاوهxa0 نوزادان ممکن است علائمی چون ناتوانی هوشی، فلج مغزی، نابینایی، حملات تشنجی و … را نشان دهند.
علل زایمان پره ترم:
زایمان پره ترم خود به خودی با پرده های سالم در اثر؛
اتساع رحم در نتیجه ی حاملگی چندقلو و هیدرآمنیوس(تولید زیاد مایع آمنیون)
عوامل استرس زا برای مادر و جنین نظیر؛ محدودیت موادغذایی، چاقی، عفونت، دیابت، فشارهای روانی، افسردگی و….
اختلالات عملکرد دهانه ی رحم یا سرویکس نظیر کوتاه شدن طول سرویکس و یا تغییر شکل پیش از موعد آن
عفونت : چه عفونت های منتقله از طریق واژن و جه عفونت هایی که از طریق جفت انتقال می یابند میتوانند منجر به زایمان پره ترم بشوند.
پارگی پیش از موعد پرده ها: پارگی خود به خود پرده های جنینی پیش از ۳۷ هفته و پیش از شروع لیبر که به علل مختلفی نظیر عفونت، وضعیت اقتصادی اجتماعی پایین یا وزن خیلی کم مادر و کمبودهای تغذیه ای و مصرف دخانیات و… ایجاد می گردد.
عوارض مادری و جنینی که در آنها ناچار به ختم زودهنگام بارداری هستیم نظیر؛ پارگی زودرس جفت، پره اکلامپسی، برخی بیماری های زمینه ای و….
برخی عوامل احتمال ایجاد پره ترم لیبر را در بارداران بالا میبرند، عواملی نظیر؛ شیوه ی زندگی مادر(مصرف دخانیات،سن کم یا بالای مادر، فقر، قامت کوتاه، کمبود ویتامین سی در مادر، افسردگی و اضطراب، ساعات کاری طولانی، وزن بالا یا پایین مادر، مصرف داروهای غیرمجاز و…)، بیماری های عفونی دندان، عوامل ژنتیکی، فاصله کمتر از ۱۸ ماه بین دو زایمان، سابقه ی زایمان پره ترم در بارداری های قبلی، تهدید به سقط در اوایل بارداری و….
نکته: در مادرانی که دارای سابقه ی سقط راجعه در سه ماهه ی دوم بارداری و یا نارسایی سرویکس هستند می توان از سرکلاژ زودهنگام جهت پیشگیری از زایمان زودرس استفاده کرد.